Salento: magisch fietsen in de hak van de laars

Oude haven bij Otranto in Lecce in Puglia door Arno Senoner

Het is heerlijk om te fietsen in Puglia. De bries van de Adriatische kust, het uitgestrekte landschap omringd met de typische muurtjes, olijfbomen, de trulli en de klaprozen in het voorjaar. En dat alles met de fiets op verlaten wegen. Om nog maar te zwijgen over het eten.

Nieuwe groepsreis in april 2024

Dit zit onder meer in de fietsvakantie van Puglia naar de Amalfikust, maar er komt iets nieuws aan. Er is nog meer in Puglia als we verder zuidelijk gaan naar Salento: De hak van de laars. Binnenkort komt deze reis online en deze vertrekt in april. Dan kun je de hak van de laars eenvoudig ontdekken op de fiets. Lees hier alvast de highlights voor een mogelijke reis in dit deel van Puglia.

Geografie: Salento, Hak van de Laars: van noord naar zuid

Kaart met fietsroutes in Salento, Puglia: de hak van de laars.

Bari (Puglia) is geen onderdeel van Salento

Salento is de officiële naam van de regio die wij de hak van de laars noemen. Iets daarboven (dus niet onderdeel van Salento) ligt de provincie Bari met als hoofdstad Bari. In deze provincie liggen ook Monopoli, Alberobello (hoofdstad van de trulli), en meer landinwaarts Gravina in Puglia.

Brindisi en Tarento horen deels bij Salento

Ten oosten van Bari ligt de provincie Brindisi, aan de Adriatische kust, met de gelijknamige stad als hoofdstad. Dit hoort voor de helft bij Salento. Andere highlights in Brindisi zijn de mooie hooggelegen witte dorpen Ostuni en Ceglie Messapica. Ten zuiden van Bari en Brindisi ligt Tarento, aan de Ionische zee. Onder andere Martina Franca, Castellaneta en Terra della Gravine liggen in deze provincie.

Lecce ligt volledig in Salento

Als vierde en enige provincie volledig in Salento: Lecce, wederom ook de hoofdstad. De stad is het hoofdkwartier van Rudi Rides de komende winter. Zo staat in april de perfecte trip voor jou klaar. In deze provincie zijn de mooiste stranden van Puglia, die we natuurlijk gaan bezoeken. Het water in april is misschien nog wat koud, maar een duik kan nooit kwaad!

Twee racefietsen voor Calce een restaurant en bar in Ceglie Messapicca
Ceglie Messapica is een schattige stad waar je heerlijk kunt eten. Na de klim heb je wel een panino met formaggio verdiend!
Fietsers drinken een biertje op een terras in Ostuni bij Drogheria Pugliese
Ostuni is een andere prachtige witte stad. Geniet op het centrale plein van een lokaal speciaalbiertje of een andere lekkernij

Uitvalsbasis/Standplaats: Ostuni (Brindisi)

Een mooi vertrekpunt is de provincie Brindisi. Vanuit daar kun je in een aantal etappes richting het noorden nog de mooie highlights van provincie Bari meepakken (zie kaart) om daarna verder af te reizen naar het uiterste zuiden. Dit kan eventueel met de trein om zo op de volgende locatie te komen. Ostuni is hooggelegen en heeft daarom geen treinstation in de stad. Het treinstation ligt op 3,5km van het stadscentrum. Een andere optie is om vanaf Ostuni met de trein (45 minuten)

Etappe 1: Trulli van Alberobello

Talloze olijfgaarden

Vanuit Ostuni (omgeving) vertrek je naar het noordwesten. Hier liggen prachtige olijfgaarden op talloze verlaten weggetjes. Zet de navigatie uit en kijk waar je uitkomt. Let wel op: het is dan mogelijk om op stukken gravel (zoals de Strade Bianchi) te komen. Wil je dat niet, houd dan je Komoot route aan.

Olijfbomen in Puglia tijdens het fietsen
Tussen de olijfbomen door. Kies voor een verharde weg of onverharde weg voor meer avontuur

De oude haven van Monopoli

Als je richting de kust rijdt dan kom je langs Monopoli. Ideaal voor een stop. Vergeet niet om een kijkje te nemen in de oude haven. Ook door Saskia van Ciao Tutti een zeer gewaardeerd plaatsje (zie foto).

Selfie Rudi Rides met Saskia en Carola van Ciaotutti

Lunchen in Monopoli met Saskia en Carola van Ciaotutti

Veld met bloemen in alle kleuren geel en rood en groen in de lente april in Monopoli Puglia Italie
De heerlijke lente in de omstreken van Monopoli – Puglia

Panoramaroute landinwaarts

Na Monopoli vertrek je zuid-west richting Castellana Grotte of Gorgofreddo voor enkele hoogtemeters omgeven door trulli en nog steeds olijfbomen. Het is best een aardige klim en rond het middaguur ligt deze vol in de zon, dus let goed op wanneer je hier fietst. Kijk af en toe achterom voor een mooi uitzicht over de Adriatische zee.

Opmerking: Polignano a Mare

Je mist op deze afslag wel Polignano a Mare, maar de weg hiernaartoe is iets minder fijn vanaf Monopoli, maar kan uiteraard toegevoegd worden.

Adriatische kust met psammofila vegetatie richting Leuca
Uitzicht op de kust en de Adriatische zee in Puglia. Fotocredits: Antonio Sigismondi

Hoofdstad van de trulli Alberobello

Mocht je een extra grote ronde willen maken dan past Alberobello ook nog in deze ronde. Het kan in deze plaats iets drukker zijn vanwege de toeristen, maar de honderden typische huisjes in allerlei combinaties maken het hopelijk goed.

Groepsfoto Alberobello fietsers met trulli op een zonnige dag in september Puglia Italie
Alberobello: hoofdstad van de trulli in Puglia

Etappe 2: Martina Franca en Ceglie Messapica

Anti pasti en pasta in Martina Franca

Ten westen van Ostuni is het landschap nog iets glooiender en is een mooie weg naar Martina Franca. Deze stad is op zichzelf niet de mooiste, maar heeft wel de beste pasta (en ook anti pasti) bij een van mijn favoriete restaurants La Pasteria (MF). Ook deze stad ligt op een heuvel dus tel maar 200-300 hoogtemeters op als je hier wilt eten.

Voorgerecht met verschillende lokale kazen in Martina Franca La Pasteria Puglia Italie
Een heerlijk voorgerecht met drie verschillende kazen bij La Pasteria in Martina Franca

Ceglie Messapica

Een mooiere stad is Ceglie Messapica. Voor wie Martina Franca links heeft laten liggen is dit een mooi alternatief. Je hebt er een groot kasteel, de kerk van San Giovanni Battista, allebei gelegen in het maagdelijk witte historische centrum. Voor wie wilt eten kan een panino krijgen bij Calce (Piazza Vecchia) of een andere eetgelegenheid in het doolhof van het centrum. Je komt tentjes tegen op/in de gekste hoeken.

Panino met kaas en aubergine bij Calce in Ceglie Messapicca in Puglia Italië
Welverdiende panino met kaas en aubergine bij Calce in Ceglie Messapicca

Optioneel: Terra Gravine en Castellaneta

Voor de avonturier kun je vanaf Ostuni (via Martina Franca of Ceglie Messapica) naar Castellaneta. Daarbij doorkruis je ook Terra della Gravine. Als je heen en terug moet loopt het aardig in de kilometers. Een alternatief is om een dagtas mee te nemen en te overnachten in Castellaneta. Bijvoorbeeld bij Zia Pina. Als je toch in Castellaneta bent, moet je zeker eten in Casa 28 – Trattoria Urbana. Voor 35€ per persoon heb je een 10-gangen menu waar je u tegen zegt. De eigenaar Ignazio ademt gastvrijheid, tyipsch voor Puglia.

Rudi Rides bij Casa Urbana 28 in Castellaneta
De beste lunch of diner in Castellaneta bij Casa Urbana 28

Uitvalsbasis: Lecce omgeving

Etappe 3: Brindisi

Dan is het tijd om door te gaan naar het zuiden en Ostuni achter je te laten. Dit kan per fiets of trein. Afhankelijk van hoeveel spullen je hebt. Je kunt je bagage altijd laten vervoeren door een taxi in de regio. Ik doe veel zaken met een paar taxicentrales dus stuur me vooral een bericht als je deze service nodig hebt.

Fiets hangt aan een ring in een regionale trein in de regio Veneto nabij Treviso. Een speciale fietsplek.
Op deze manier hangt je fiets in vele regio’s van Italië in de trein: van Venetië tot Sicilië, en ook in Puglia.

Van Torre naar Torre naar Brindisi

Naar Brindisi heb je meerdere routes. Een onverharde, waarbij je vele ‘Torri’ passeert. Maar misschien niet de torens waar je nu aan denkt. Het zijn onder andere torens in zee: rotsen uitstekend uit het water, artistiek geslepen door jarenlange erosie. Op de verharde route zie je er een paar, en enkele in de verte. Verder zijn beide routes nagenoeg vlak en is het via Carovigno heerlijk afdalen naar de kust het eerste stuk. Een andere bekende Torre is Torre Guaceto, een natuurreservaat met een prachtig strand, vooral populair onder kitesurfers.

Torens langs de Adriatische kust richting Leuca - Antonio Sigismondi
Eén van de torens langs de Adriatische kust richting Leuca (Salento) – Fotocredits: Antonio Sigismondi

Brindisi

Een grote stad met een fijne autovrije boulevard is Brindisi. De boulevard doet me denken aan het Piazza Liberta in Salerno, maar toch is de gelijkenis niet heel groot. Het is juist hier waar wél veel horeca aan de boulevard zit, wat in Salerno (Campanië) toch helaas ontbreekt. Dit maakt het levendig en dus ideaal voor het flaneerseizoen.

Kathedraal in Brindisi Puglia Italië
De kathedraal van Brindisi

Etappe 4: De punt van de hak

Havenstadjes, stranden en natuur

Hoe verder je in de punt van de hak komt, hoe rustiger het wordt. Het enige wat je richting Lecce ziet zijn stranden, natuur en kleine havens met oude vissersboten. Bovendien zijn hier weer een aantal Torri, maar dit keer wel gebouwde torens (zoals Torre Testa vlak voor Brindisi). Langs de kust is en blijft het vlak, landinwaarts is dat ook lastig hier, want klimmen zijn er ten zuiden van Bari niet (volgens Climbfinder).

Oude haven bij Otrnato in Lecce in Puglia door Arno Senoner
Oude haven in Otranto – Fotocredits: Arno Senoner

Torre Sant’Andrea

Het ene na het andere hoogtepunt kom je tegen ten zuiden van de stad Lecce (daarover straks meer). Torre Sant’Andrea in Melendungo is een groot strand met een adembenemend uitzicht. Ideaal voor een stop. Met de fiets is het goed te bereiken. Alleen de laatste 150 meter loop je over een onverharde weg totdat je op het strand uitkomt en je fiets netjes tegen een rotswand aanzet.

Bauxiet Otranto

Een klein lichtpunt voor wie wil klimmen na deze pauze. Het is als het kopje van Bloemendaal in een verder platte omgeving: ‘Cava di Bauxite’. Een meer dat is ontstaan bij het winnen van bauxiet in deze groeve. Je kunt er mooie plaatjes schieten, er is een mooi uitzicht, en om er te komen moet er 50 meter geklommen worden. De laatste 300 meter is wel onverhard, maar de moeite waard om af te leggen.

Bauxietgrot, cava di bauxite bij Otrnato in Lecce Puglia Italie
Bauxietgrot bij Oltranto – Fotocredits: Massimo-Virgilio

Santa Maria di Leuca

Helemaal aangekomen in het zuiden wacht de laatste havenplaats op je: Santa Maria di Leuca, ook wel het einde van de wereld genoemd. Dit ligt 45 kilometer na Cava di Bauxite en zou een mooie eindbestemming voor je etappe kunnen zijn. In Santa Maria di Leuca kun je uren door het historische centrum struinen, of nog met de fiets naar de vuurtoren (faro) vlak buiten de stad fietsen (toch weer 56 hoogtemeters). Vandaar zie je misschien wel Griekenland? Op 110 hemelsbrede kilometers ligt het eiland Corfu. Wie weet!

Vervolg van de tour

Na deze prachtige fietsroutes kun je op verschillende manieren de reis vervolgen. Verblijf je in Santa Maria di Leuca? Ga je weer terug naar Lecce? Of bezoek je ook nog de westkust met de mooie stranden van de Ionische kust. Via Tarento kun je ook weer noordelijk gaan en via Castellaneta helemaal uitkomen in Matera (230-280km), bekend van James Bond en de Sassi di Matera (ook onderdeel van de fietsvakantie Puglia naar Amalfikust ). Over Lecce komt nog een aparte blog, want over die omgeving is zoveel te vertellen. Dit komt tegen november van 2023.

Mooi natuurgebied langs de Adriatische kust in Salento Puglia, Riserva Naturale Le Cesine in Lecce Italië
Riserva Naturale Le Cesine in Lecce Italië – Fotocredits: Antonio Sigismondi

Blijf op de hoogte van deze fietsvakantie!

Geïnteresseerd om in april 2024 (of een later moment) deze fietsvakantie te ondernemen met een groep liefhebbers en onder leiding van een echte Puglia kenner, dan raad ik je aan je gegevens hieronder achter te laten. Als er meer informatie is word je dan op de hoogte gebracht. Zet in ieder geval de datums 9 t/m 17 april in je agenda en je hoort snel meer!